پوستر های تئاتر در ایران (docx) 13 صفحه
دسته بندی : تحقیق
نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحات: 13 صفحه
قسمتی از متن Word (.docx) :
اولین ایستگاه برخورد مخاطب با كتاب، روی جلد است. روی جلد باید بتواند تعریفی درست از شخصیت و محتوای كتاب به خواننده بدهد و او را برای خریدن ترغیب كند. در عین حال به صداقت خود برای ارتباط با محتوای كتاب وفادار باشد. طراحی جلد كتاب از سوی ناشران حرفهای، جدی تلقی می‌شود، در حالی كه برخی ناشران اهمیت چندانی به آن نمی‌دهند. برای كندوكاوی در چگونگی طراحی جلد كتاب و الزامات این فرایند هنری پای حرفهای مهرداد كشتی‌آرا مدیر گروه گرافیک دانشگاه هنر نشسته‌ایم. مهرداد كشتی آرا شروع پروسه طراحی جلد كتاب را اینگونه بیان می‌كند: ناشر متن كتاب و اطلاعاتی از قبیل قطع كتاب، تعداد صفحات، نوع صحافی و... را در اختیار طراح قرار می‌دهد تا طرح جلد براساس آن توسط طراح گرافیک انجام شود. طراح متن كتاب را می‌خواند و با توجه به اطلاعات و دانش گرافیک خود، تصویری را كه ممكن است برگرفته از مهم‌ترین بخش كتاب یا به گونه‌ای بیانگر محتوی و پیام كتاب باشد، یا به خواننده كمک كند كه در جریان كتاب قرار گیرد، برای جلدكتاب طراحی می‌كند. به طور مثال اگر تصویر یكی از شخصیت‌های كتاب روی جلد كشیده شود و خواننده این تصویر را روی جلد ببیند و شروع به خواندن كتاب كند خود به خود آن شخصیت داستان و چهره قهرمان را تجسم می‌كند و به این ترتیب ارتباط نزدیک‌تری بین متن كتاب و خواننده برقرار می‌شود. در بعضی موارد طراح از تایپوگرافی برای طرح روی جلد بهره می‌برد كه در این حالت نیز نوشته باید مناسب حال و هوای متن كتاب باشد. گاهی ممكن است كه طراحی جلد برای كتاب‌های علمی باشد در اینجا طراح می‌خواهد نشان دهد كه موضوع این كتاب با سایر كتابها متفاوت است این كتاب شیمی، فیزیک، ریاضی یا هندسه است. این‌ها مسایل اولیه‌ای است كه طراح هنگام كار كردن بر روی جلد باید آنها را بداند. كشتی آرا می‌گوید كه طی چند سال فعالیتی كه با ناشران گوناگون داشته، آنها انتظار دارند طراح، جلدی ارایه دهد كه فقط به فروش بیشتر كتاب بیانجامد. هرچند كه منكر این نیست كه یک طراحی خوب به فروش بیشتر كتاب كمك می‌كند، اما بعضی‌ها در این مورد تنها به دید بازاری می‌نگرند و اگر تصویری به دروغ روی جلد كشیده شود كه ربطی به داستان هم نداشته و فقط جذاب باشد و فروش بیشتری داشته باشد ترجیح می‌دهند كه این اتفاق بیافتد و بر این اساس چنین ناشری كار را به كسانی می‌سپارد كه تازه كار هستند و اغلب تنها دستمزد كار برای آنها مهم است. او می‌گوید این طراحان هرچه كه ناشر می‌گوید انجام می‌دهند درحالی كه یک طراح خوب به كارخود پایبند است و به اصول و قواعد كار خود اعتقاد دارد و این توانایی را دارد كه بتواند ناشر را قانع كند. البته اكثر ناشران قدیمی اطلاعات خوبی هم در مورد كار خودشان و هم كار طراح دارند و می‌دانند كه طرح جلد را باید به كدام طراح سفارش بدهند. بعضی از ناشران كه به كیفیت و نام خود توجه ندارند و ترجیح می‌دهند به جای طراح با یک اپراتور كار كنند، سفارش جلد را به یكی می‌دهند كه مطابق دستور آنها كار را برایشان انجام بدهد، این گونه ناشران فقط می‌خواهند كه كارشان راه بیافتد و به كیفیت و زیبایی كار نیز توجهی ندارند. درباره تاثیر عمر كتاب برنحوه طراحی آن از كشتی آرا می‌پرسیم، او در پاسخ می‌گوید كه عمر كتاب در طراحی تاثیر ندارد و می‌افزاید: مگر اینكه احتیاج به صحافی خاص داشته باشد، در این‌صورت طراحی برای جلدهای گالینگور با شومیز متفاوت است. او در پاسخ به اینكه آیا طرح جلد كتاب برای هر موضوعی دارای چهارچوب مشخصی است كه طراح براساس آن طرح روی جلد را طراحی كند یا خیر می‌گوید: چارچوب خاصی برای طراحی جلد كتاب وجود ندارد. این بستگی به متن كتاب دارد. برای مثال اگر كتاب شعر را در نظر بگیریم انواع شعر مانند نو، كلاسیک، حماسی و ... را می‌تواند شامل شود و شعر هر كدام از شاعران هم حال و هوای خاص خود را دارد. پس طرح متناسب با ویژگی های هر شعر شكل می‌گیرد. در صورتی كه تمام این كتابها شعر هستند پس محتوی بیشتر تعیین كننده طرح جلد است تا عنوان. كشتی آرا بعد از ارایه مطالبی در خصوص نحوه طراحی خاطر نشان می‌كند كه طراح به طور قطع باید با مراحل لیتوگرافی، چاپ، صحافی و عملیات تكمیلی آشنا باشد به طور مثال قطع كتابها را بداند و بداند كه هر قطعی از چه ابعاد كاغذی گرفته می‌شود تا بر این اساس بتواند طبق یک استاندارد مشخصی كار كند كه كار پرت زیادی نداشته باشد. حتی در برخی از مواقع این طراح است كه نوع صحافی را مشخص می‌كند و چون انواع صحافی را می‌داند با توجه به ماندگاری كتاب، نفیس بودن و ... مشخص می‌كند كه باید از چه نوعی صحافی استفاده شود. كتابی كه باید دوام داشته باشد یا كتابی كه تاریخ مصرف داشته باشد، صحافی خاص خود را می‌طلبد. كتاب‌های درسی و كمک درسی چون به طور معمول فقط یک سال یا دوره خاصی استفاده می‌شوند، صحافی با دوام و گران‌قیمتی را برای آنها در نظر نمی‌گیرند. در موارد دیگر ممكن است طراح برای بخشی از طرح خود ورنی یا طلاكوبی در نظر گرفته باشد كه در صورت آگاهی از مراحل پایانی و تكمیلی كار می‌تواند نوع آنها را تعیین كند. وی در ادامه می‌گوید: طراح اگر از پروسه كار (از لیتوگرافی تا بعد از صحافی) آگاهی نداشته باشد، دچار مشكل می‌شود. ما تمام این موارد را تحت عنوان چاپ ماشینی به دانشجویان آموزش می‌دهیم. مشكلات و مواردی كه ممكن است در تمام مراحل از جمله حروفچینی، پیش از چاپ، چاپ و پس از چاپ به وجود بیاید به دانشجویان آموزش داده می‌شود تا زمانی كه دانشجو وارد بازار كار می‌شود، با مشكل مواجه نشود ولی به این خاطر كه دانشجو در مدت زمان تحصیل خود به طور عملی با این موارد آشنا نمی‌شود طبیعی است كه تجربه كافی برای كار در بازار نداشته و در ابتدا با مشكلاتی مواجه شود. در این موارد مسوولین چاپخانه‌ها و به ویژه لیتوگراف‌ها به آنها مشورت‌های ارزنده‌ای می‌دهند. مورد دیگر كه طراح با تذكر لیتوگراف مواجه می‌شود، در مواقعی است كه طراح اصطلاحا از رنگ‌های پر استفاده كرده است و دنسیته هر چهار رنگ را 100 قرار داده است و تذكر آن هم به این دلیل است كه اگر این رنگ‌های پر، روی هم بخورند دیر خشک می‌شوند و وقتی كارهای چاپ شده روی هم قرار گرفتند كار پشت می‌زند. می‌پرسیم آیا طراح در مراحل بعدی كار حضوردارد، او در پاسخ می‌گوید: بعضی از ناشران هستند كه پس از اتمام طراحی، كار را از طراح می‌گیرند و دیگر طراح نمی‌داند كه كار به كدام چاپخانه فرستاده می‌شود. در این شرایط طراح همه مشخصات كار (مثل ورنی، طلاكوب و ... ) را به صورت مكتوب در اختیار ناشر قرار می‌دهد، در این پروسه خود ناشر ناظر چاپ است و طبق آن چیزی كه طراح مشخص كرده، كیفیت كار را كنترل می‌كند. چاپخانه‌هایی داریم كه تمام مراحل از طراحی تا صحافی در یک چاپخانه انجام می‌شود كه ممكن است در میانه كار نظر طراح را هم بپرسند. بیشتر معمول است كه همان دفعه اول همه چیز را از او بپرسند، ولی در مواقعی كه بخواهند دقیق كار كنند از طراح می‌خواهند كه در مراحل مختلف كار حاضر باشد. مهرداد كشتی‌آرا در مورد اینكه آیا ناشر براساس قیمت پشت جلد هزینه طراحی را به طراح می‌دهد یا خیر، می‌گوید: طراح به طور معمول براساس قیمتی كه انجمن طراحان گرافیک آن را تعیین می‌كند كار می‌كند كه این قیمت طراحی جلد كتاب با تعریف شرایط مشخصی آمده و خیلی از موارد در آن لحاظ نشده است. وی می‌افزاید: هزینه دریافتی توسط طراح، بستگی به مدت زمانی دارد كه طراح روی طرح كار می‌كند. به طور مثال در بعضی موارد طراح مجبور است برای طرح روی جلد عكاسی كند و این عكاسی ممكن احتیاج به صحنه پردازی‌های خاص داشته باشد یا نیاز است كه با نرم افزار‌های خاصی كار كند یا ممكن است از تصویرسازی برای ارایه طرح خود استفاده كند، كه همه این موارد در تعرفه انجمن قید شده، ممكن است ناشران در توافق با طراح هر قیمتی را پرداخت كنند، یا یک طراح از قیمتی پایین‌تر كار نكند ولی در كل ربطی به قیمت كتاب ندارد. او یاد آور می‌شود كه قیمت كتاب را ناشر معمولا با توجه به خرج‌‌هایی كه در طول كار متقبل می‌شود، برآورد می‌كند كه این قیمت قبلا توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تعیین می‌شد و هم اكنون ناشران این كار را می‌كنند و قیمت مناسبی را در نظر می‌گیرند چون اگر هم نامناسب باشد خودشان نمی‌توانند كتاب را بفروشند. او می‌گوید: در ست این است كه اگر كتاب به چاپ های بعدی رسید مبلغی برای چاپ‌های بعدی هم به طراح داده شود ولی این اتفاق نمی افتد و اكثر ناشران فقط یک بار هزینه طرح جلد را می‌دهند و قراردادی هم بابت اینكه در چاپ‌های بعدی مبلغی را به طراح بدهند وجود ندارد. كشتی آرا در رابطه با كاورهایی كه روی برخی از كتابها مورد استفاده قرار می‌گیرد، می‌گوید: برای اینكه جلدهایی كه از گالینگور و طلاكوب بر روی جلد آنها استفاده می‌شود، شكیل‌تر و زیباتر وارد بازار شوند، یک كاور هم برای آن طراحی می‌شود كه اغلب به صورت رنگی و روی كاغذ گلاسه چاپ می‌شود. این روكش موجب حفاظت از جلد و طلاكوبی آن نیز می‌شود. برخی از ناشران ویژگی خاصی مانند نوع كاغذ، قطع كار و... را برای كارهای خود در نظر می‌گیرند، كشتی آرا در این باره می‌گوید: برخی از ناشران برای بعضی از كارها یا برای كل كارهای خود یک یونیفرم طراحی می‌كنند. ممكن است زمینه كار یک ناشر ترجمه و تالیف كتاب‌هایی در زمینه كامپیوتر باشد. برای اینكه خریدار كتاب متوجه شود كه این ترجمه جدید هم از آن انتشاراتی است و در ذهنش نیز نام آن انتشاراتی بماند، برای كتاب‌هایش یونیفرم تعریف می‌كند. در چنین مواردی، به طور معمول تنها طرح جلد و عنوان كتاب عوض می‌شود. برخی از ناشران معتقدند این كار خوب نیست چون اگر یكی از ترجمه‌ها و تالیفات خراب شود ممكن است كسی بقیه كتاب‌های آنها را هم نخرد. این یونیفرم ممكن است هر چیزی مانند یک خط، قطع كتاب، گرد كردن لبه كتاب یا نوع كاغذ مصرفی باشد. درباره كپی كردن طرحی از یك كتاب و استفاده آن بروی كتاب دیگر می‌پرسیم، او پاسخ می‌دهد: تاكنون ندیده‌ام كه طرح جلد یک كتاب روی كتاب دیگری كپی شده باشد. مگر اینكه كتاب قدیمی باشد و ناشران بخواهند آن را تجدید چاپ كنند و چون آن طرح شناخته شده است بخواهند كه آن را تكرار كنند، یا اینكه اثر ترجمه یک اثر خارجی باشد و عین همان جلد را به عنوان جلد كتاب ایرانی بگذارند. در چنین مواردی ممكن است كه طرح جلد كتاب كپی شود. او درباره تفاوت بین طرح جلد كتاب‌های ایرانی در مقایسه با كتاب‌های خارجی می‌گوید: طرح جلد روی كتاب‌های ایرانی با خارجی از لحاظ زیبایی شناسی خیلی تفاوت ندارد ولی در بعضی نكات بین كار داخلی و خارجی ممكن است تفاوت‌هایی باشد. برای نمونه در كارهای خارجی با توجه به اینكه اكثر مردم نویسنده‌هایشان را می‌شناسند و منتظر هستند كه جدیدترین كتاب آنها وارد بازار شود، در چنین شرایطی ناشر اسم نویسنده را بزرگتر از اسم كتاب روی جلد قرار می‌دهند. ما به ندرت به این مورد به خصوص در كتاب‌های خاصی مواجه می‌شویم كه ناشری اسم نویسنده ایرانی را بزرگتر از عنوان بنویسد اما به طور معمول اسم مولف و نویسنده را كوچكتر از عنوان كتاب می‌آوریم و این هم شاید به خاطر خصوصیات شرقی باشد كه متواضع هستند و نمی‌خواهند اسمشان بزرگتر از عنوان كتاب باشد. می‌پرسیم هنوز هم از چاپ سیلک روی جلد كتاب استفاده می‌شود؟ وی پاسخ می‌دهد: هنوز هم از چاپ سیلک به خاطر خصوصیت چاپ كردن برروی سطوح مختلف استفاده می‌شود ولی هزینه بالا و سرعت پایین آن باعث می‌شود كه جز در موارد خاص از این روش برای چاپ جلد كتاب استفاده نشود. كشتی آرا در پایان اضافه می‌كند: هم اكنون طراحان حرفهای به دلایل مختلفی كمتر جذب بازار كتاب می‌شوند، البته ناشرانی هستند كه با طراحان خیلی خوبی كار می‌كنند، ولی تعدادشان معدود است. ناشر برای اینكه كتابش به قیمت خوبی در بیاید و سودی برایش داشته باشد سعی می‌كند به نحوی از هزینه‌های تمام مراحل كار بكاهد. چون ناشری كه امروز یک كتاب چاپ می‌كند ممكن است ماه‌ها طول بكشد تا سرمایه‌اش با فروش كتاب به او بازگردد. وضعیت اقتصادی نشر به گونه‌ای است كه ناشر از باب صرفه‌جویی تمایلی به كار با طراحان با‌تجربه ندارد و اغلب كارها را به افراد تازه‌كار یا حتی اپراتورها می‌سپارند. این روند مشكلاتی را بوجود می‌آورد كه ضربه آن را در سال های آینده خواهیم خورد. ناشر كه كار فرهنگی انجام می‌دهد، وظیفه بالا بردن فرهنگ جامعه را برعهده دارد و طراح هم در این میان وظیفه دارد كه سواد بصری افراد جامعه را بالا ببرد. ناشر می‌تواند با حمایت خود از یک طراح، كم‌كم سواد بصری جامعه را بالاتر ببرد. به هر حال به خاطر مشكلاتی از این دست، به جز مواردی اندک با طرح‌های خوبی روی جلد كتاب‌هایمان مواجه نیستیم.
نگاهی گذرا به پوستر های تئاتر در ایران
پوستر تئاتر به شکل امروزی هم چون تئاتر براثر ارتباط با قفقاز و روسیه وارد ایران شد و تاریخ پر فراز و نشیبی راطی کرد تا به روزگار ما برسد ، پوستر تئاتر با اوج های تئاتر اوج می گیرد و با ا فول هایش افول می کند در این میان پوسترهم چون آینه ای از تغیرات اجتماعی و فرهنگی برایمان سخن می گوید . از قیمت بلیط زمان و مکان نمایش کارگردان ها و بازیگرانی که امروز هیچ اثری از آنان باقی نمانده است ، فقط این پوستر ها هستند که بر حضور و هنرمندی آنان گواهی می دهند . قدیمی ترین پوستر های موجود تئاتر ایران مربوط به تئاتر تبریز است، پوستر ها ازاجرا های نمایش هایی چون یوسف و زلیخا ، ملا نصر الدین و بهلول داننده ، عروس مغان و ... خبر می دهند که در سالهای ۱۳۱۲ تا ۱۳۲۳ اجرا می شده اند . پوسترها اغلب گرته برداری از پوستر های اروپایی هستند . که به شیوه ی چاپ سنگی و تک رنگ تکثیر شده اند و نشانی از نام طراح بر خود ندارند (تصویر ۱) . پوستر ها با گذشت زمان پخته تر و آب دیده تر می شوند، همزمان با دهه ۴۰ و ۵۰ طراحانی چون صادق بریرانی، بهزاد حاتم و مرتضی ممیز سپس قباد شیوا ، عباس سارنج و ابراهیم حقیقی، فریدون آو (تصویر ۲) در اوج هنر نمایی می کنند. دیگر پوستر ها به مفهوم واقعی پوستر شده اند ، پوستر ها در ابتدا به شیوه ی سیلک اسکرین و سپس به شیوه ی افست تکثیر می شوند و تماشاگران را به دیدن تئاتر در سالن های رودکی ، سنگلج ، پارس و تئاتر شهر دعوت می کنند . با وقوع انقلاب اسلامی پوستر ها نیز به طبع جامعه و تئاتر با دگرگونی مواجه می شوند . شرایط انقلاب و جنگ بر روی هنرمندان تاثیر می گذارد . روی آوردن به مفاهیم انقلابی و اجتماعی در پوستر ها به خوبی دیده می شود (تصویر ۳ ) . به تدریج طرحانی چون مصطفی اوجی ، محمد وجدانی، هومن مرتضوی ، حسین خسروجردی به جمع کوچک طراحان حرفه ای پوسترها تئاتر اضافه می شوند(تصویر ۴) . هرچند در این دوره با افزایش اجرا ها بسیاری از پوستر ها نیز توسط افراد غیر حرفه ای طراحی می شوند .
با گذار از دوران جنگ تحمیلی و سازندگی همراه با آرامش و رفاه نسبی جامعه، افزایش فارغ تحصیلان و گروه های تئاتری نیاز به پوستر های تئاتر نیز بیش تر می شود پوسترها در این دوران در قطع ۵۰ * ۷۰ و اغلب دو رنگ تکثیر می شوند . در دهه ی ۷۰ با ورود ابزار جدیدی به نام رایانه پوستر های تئاتر نیز از این ابزار بی نصیب نمی مانند ، دیگر کم تر طراحی از ایر براش و شابلون حروف استفاده می کند این کار طراحان را آسان تر می نماید ، اما از طرفی راه را برای عده ای از افراد غیر متخصص باز می کند . در این دوره تغیرعمده ای در نام های طراحان پوستر مشاهده نمی شود طراحان نسل ۴ گرافیک ایران حضور کم رنگ تری در عرصه ی پوستر های تئاتر دارند . هم زمان با دهه ی ۸۰رونق نسبی اقتصادی و افزایش و فعال تر شدن گروه های تئاتری طراحان جوان دیگری وارد عرصه ی پوستر تئاتر می شوند . نسل پنجم طراحان گرافیک ایران هم مبانی پوستر را می شناسند و هم ایده هایی نو دارند . این نسل از طراحان از گرایش های کاری گوناگونی را شامل می شوند . گروهی ویژگی های تصویری ایده های نو و خلاقیت را عنصر اصلی پوستر هایشان می دانند ، گروهی دیگر ایده و خلاقیت را در خدمت ارتباط با مخاطب به کار می برند( تصاویر۵ ،۶) . اما این جریان هنوز راه را به پایان نبرده است و قضاوت در مورد آن را باید به گذر زمان واگذار کرد .
قیمت: 15٬000 تومان
قیمت: 25٬000 تومان
قیمت: 15٬000 تومان
قیمت: 18٬000 تومان
قیمت: 35٬000 تومان
قیمت: 25٬000 تومان
قیمت: 18٬000 تومان
قیمت: 18٬000 تومان
قیمت: 15٬000 تومان
قیمت: 15٬000 تومان
