پروپوزال سیستم گرافولوژی دست نوشته فارسی به کمک کامپیوتر (docx) 1 صفحه
دسته بندی : تحقیق
نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحات: 1 صفحه
قسمتی از متن Word (.docx) :
Contents TOC \o "1-3" \h \z \u فصل 1:کلیات تحقیق PAGEREF _Toc530819829 \h 51-1گرافولوژی PAGEREF _Toc530819830 \h 61-2اهمیت و ضرورت تحقیق: PAGEREF _Toc530819831 \h 61-3اهداف تحقیق PAGEREF _Toc530819832 \h 7فصل 2:مبانی نظری و پیشینه تحقیق PAGEREF _Toc530819833 \h 92-1 مبانی نظری تحقیق PAGEREF _Toc530819834 \h 9سه نوع گروه بندی که امروز مورد استفاده در خط شناسی میباشد به شرح زیر میباشد: PAGEREF _Toc530819835 \h 10طبقه بندی بقراط: PAGEREF _Toc530819836 \h 10شکل (2-1) نمونه ای از یک خط موزون] 1 [ PAGEREF _Toc530819837 \h 18شکل( 2-2 )نمونه هایی از حاشیههای متفاوت] 1 [ PAGEREF _Toc530819838 \h 20نظم یا بی نظمی: PAGEREF _Toc530819839 \h 20کج نویسی: PAGEREF _Toc530819840 \h 21جهت خطوط: PAGEREF _Toc530819841 \h 222-2 پیشینه تحقیق PAGEREF _Toc530819842 \h 22جدول (2-1) تصميم گيري گرافولوژي درباره درشتي كلمات]6[ PAGEREF _Toc530819843 \h 23جدول (2-2) تصميم گيري گرافولوژي درباره ميزان فاصله بين خطوط]6[ PAGEREF _Toc530819844 \h 23شکل (2-3) یک نمونه ورودي و خروجي در سيستم CAG ]9[ PAGEREF _Toc530819845 \h 26فصل 3 :روش تحقیق PAGEREF _Toc530819846 \h 273-1 مقدمه PAGEREF _Toc530819847 \h 283-2 ایجاد پایگاه داده PAGEREF _Toc530819848 \h 283-2-1 پرسشنامه شخصیتی MMPI PAGEREF _Toc530819849 \h 29مقیاس های پرسشنامهMMPI به دو دسته تقسیم میشوند: PAGEREF _Toc530819850 \h 32الف ) مقیاس های اعتباری PAGEREF _Toc530819851 \h 32ب ) مقیاس های بالینی PAGEREF _Toc530819852 \h 33خصایص و مشکل مراجع شش بعد مهم دارند: PAGEREF _Toc530819853 \h 353-3 جامعه آماری PAGEREF _Toc530819854 \h 363-3-1 ملاحضات اخلاقی PAGEREF _Toc530819855 \h 373-4 نمونه دستخطهای پایگاه داده ارائه شده PAGEREF _Toc530819856 \h 37شکل (3-1) یک نمونه از دستخط ریز PAGEREF _Toc530819857 \h 39شکل )3-2( نتیجه پرسشنامه(نمودارT ) مربوط به شکل )3-1( PAGEREF _Toc530819858 \h 39شکل (3-3) نمونهای از دستخط با جهت پایین رونده PAGEREF _Toc530819859 \h 41شکل )3-4 ( نتیجه پرسشنامه(نمودارT ) مربوط به شکل )3-3( PAGEREF _Toc530819860 \h 41شکل (3-5) نمونهای از دستخط درشت با حاشیههای پهن از اطراف PAGEREF _Toc530819861 \h 43شکل )3-6( نتیجه پرسشنامه(نمودارT ) مربوط به شکل )3-5( PAGEREF _Toc530819862 \h 43شکل (3-7) نمونهای از دستخطی با حرکات دست و قلم به سمت راست و پایین PAGEREF _Toc530819863 \h 44شکل )3-8( نتیجه پرسشنامه(نمودارT ) مربوط به شکل )3-7( PAGEREF _Toc530819864 \h 44شکل(3-9) نمونهای از دستخطی با جهت پایین و حاشیه زیاد از سمت چپ PAGEREF _Toc530819865 \h 46شکل )3-10( نتیجه پرسشنامه(نمودارT ) مربوط به شکل )3-9( PAGEREF _Toc530819866 \h 46شکل (3-11) نمونهای از نوشتهای محکم PAGEREF _Toc530819867 \h 47شکل )3-12( نتیجه پرسشنامه(نمودارT ) مربوط به شکل )3-11( PAGEREF _Toc530819868 \h 483-5 نتایج کلی پرسشنامهMMPI PAGEREF _Toc530819869 \h 48شکل(3-13) نتیجه کلی پرسشنامه مددجویان شهر سمنان PAGEREF _Toc530819870 \h 49شکل (3-14) نتیجه کلی پرسشنامه دانشجویان پسر PAGEREF _Toc530819871 \h 50شکل (3-15) نتیجه کلی پرسشنامه دانشجویان دختر PAGEREF _Toc530819872 \h 50فصل 4:شبیه سازی PAGEREF _Toc530819873 \h 514-1 پیش پردازش PAGEREF _Toc530819874 \h 514-2 استخراج ویژگی PAGEREF _Toc530819875 \h 54ویژگی ها ونحوه استخراج آنها در کارهای قبلی به شرح زیر می باشد: PAGEREF _Toc530819876 \h 55الف) تعداد خطوط اصلی نوشتار PAGEREF _Toc530819877 \h 55ب) طول خط اصلی نوشتار PAGEREF _Toc530819878 \h 55ج) زاویه حرکت خط اصلی نوشتار PAGEREF _Toc530819879 \h 56د)فشردگی متن PAGEREF _Toc530819880 \h 57ه)درشتی خط PAGEREF _Toc530819881 \h 59و)شکل حاشیه PAGEREF _Toc530819882 \h 60ز)زاویه کشید گی حروف به بالا و پایین PAGEREF _Toc530819883 \h 61ک) لرزش PAGEREF _Toc530819884 \h 61ویژگیها و نحوه استخراج آنها در این تحقیق به شرح زیر میباشد: PAGEREF _Toc530819885 \h 62الف) تعداد خطوط اصلی نوشتار PAGEREF _Toc530819886 \h 62ب)حاشیه متن PAGEREF _Toc530819887 \h 62ج)درشتی خط PAGEREF _Toc530819888 \h 62ه)شیب خط PAGEREF _Toc530819889 \h 634-2-1 بررسی نمونههایی از دستنوشتهها و خروجی الگوریتم استخراج ویژگی PAGEREF _Toc530819890 \h 63جدول (4-1) خروجی الگوریتم استخراج ویژگی برای نمونهای از دستنوشتهها PAGEREF _Toc530819891 \h 65شکل(4-1) نمونهای از دستخط با جهت پایین و حاشیه زیاد PAGEREF _Toc530819892 \h 66شکل(4-2) نمونهای از دستخط با جهت پایین و حاشیه کم PAGEREF _Toc530819893 \h 66شکل(4-3) نمونهای از دستخط درشت و حاشیه کم PAGEREF _Toc530819894 \h 68شکل(4-4) نمونهای از دستخط ریز و حاشیه کم PAGEREF _Toc530819895 \h 684-3 گروه بندی ویژگی ها PAGEREF _Toc530819896 \h 684-3-1 مروری بر ابزارهای ماشین PAGEREF _Toc530819897 \h 69سییتم استنتاج فازی PAGEREF _Toc530819898 \h 70ماشین بردار پشتیبان (SVM) PAGEREF _Toc530819899 \h 704-3-2 بحث PAGEREF _Toc530819900 \h 714-3-3 درخت تصمیم PAGEREF _Toc530819901 \h 724-3-3-1 الگوریتم ID3 PAGEREF _Toc530819902 \h 734-3-4 شبیه سازی الگوریتم پیشنهادی PAGEREF _Toc530819903 \h 75جدول (4-2) گروه بندی شخصیت افراد PAGEREF _Toc530819904 \h 75جدول (4-3) گروه بندی شخصیت افراد مورد استفاده در شبیه سازی PAGEREF _Toc530819905 \h 76جدول (4-4) دادههای آموزشی PAGEREF _Toc530819906 \h 774-5 نتایج PAGEREF _Toc530819907 \h 78جدول شماره (4-5) بررسی نتایج استخراج ویژگی PAGEREF _Toc530819908 \h 794-5-2 تشخیص انسانی PAGEREF _Toc530819909 \h 794-5-3 راستیآزمایی با پرسشنامه شخصیتی MMPI PAGEREF _Toc530819910 \h 804-6 مقایسه با دیگر روشها PAGEREF _Toc530819911 \h 80فصل 5:نتیجه گیری PAGEREF _Toc530819912 \h 825-1 ویژگیهای این تحقیق PAGEREF _Toc530819913 \h 835-2 پیشنهادات برای کارهای آتی PAGEREF _Toc530819914 \h 83پیوستها PAGEREF _Toc530819915 \h 84ضمیمه الف - توضیحات تابع classregtree PAGEREF _Toc530819916 \h 85ضمیمه ب - سوالات آزمون MMPI PAGEREF _Toc530819917 \h 89ضمیمه ج - درخت تصمیم حاصل از شبیه سازی PAGEREF _Toc530819918 \h 95فهرست منابع PAGEREF _Toc530819919 \h 95
فصل 1:کلیات تحقیق
دراین فصل مقدمهای برعلم گرافولوژی و ایده اصلی قوانین آن بیان میشود و سپس اهمیت و ضرورت تحقیق و هدف این تحقیق تشریح میگردد.
گرافولوژی
تحقیقات روانشناسی نشان داده است که بسیاری از ویژگی های اخلاقی و رفتاری افراد مختلف را میتوان از بررسی دست نوشته های آنها استخراج کرد. خط شناسی علمی را ((گرافولوژی)) مینامند. دستخط همانند حرکات دست و سرهنگام سخن گفتن، طرز راه رفتن و اشارات صورت یک حرکت معنی دار است. حرکات یاد شده در بالا دوام و استمراری ندارند، در صورتیکه یک خط بر کاغذ، اثری است که باقی میماند و احساس نویسنده آن را در هنگام نوشتن که با انبساط خاطر و یا با شک و تردید یا با عکس العمل فرد در مقابل واقعیتها انجام شدهاست منعکس میسازد. اسلوب نوشتن هرچه باشد، نسخ یا نستعلیق، کتابی یا چاپی و یا بر اساس سرمشقهای خوشنویسی، نویسنده برحسب خلق و خوی و یا طبع و سرشت خود، کم کم از آن دور میشود. مهارت یک خط شناس عبارتست از : تشخیص خطوط اصلی خلق و خوی یک فرد و تعیین قوایی که در درون او باعث تقویت و یا ضعف نفسانی اش می شوند و تعادل یا ناپایداری او را به وجود می آورند. خلاصه باعث تعیین شخصیت و موجودیت او هستند.
اهمیت و ضرورت تحقیق:
بطور کلی و مختصر میتوان گفت که به دو علت زیر از یک خط شناس میخواهند که در ماجرایی دخالت و کمک کند :
میخواهند یک فرد خارجی را در یک محیط مشخص وارد کنند. این محیط ممکن است خانواده، محیط کار و یا نهاد سیاسی یا حکومتی باشد.
چنانچه معلوم و مشهود گردد که در یک محیط مشخص هماهنگی وجود ندارد و میخواهند یک فرد ناباب را از آن محیط خارج سازند 1.
در فرانسه، مهمترین کاربرد گرافولوژی گزینش متقاضیان استخدام است. بعضی از شرکتها، خصوصاً در اروپا، تحلیل دست نوشته متقاضیان استخدام را روی فرم های تقاضا به عنوان یکی از شاخصهای انتخاب آنها در نظر می گیرند. در ضمن دست نوشته افراد می تواند بیانگر بعضی اختلالات روانی آنها نیز باشد که به کمک آن میتوان به پیشرفت معالجه بیماران روانی کمک کرد . بدیهی است استفاده از گرافولوژی در مقایسه با تکمیل پرسشنامه های مربوط به آزمونهای روانشناسی باعث صرفه جویی فراوان در وقت و همچنین اجتناب از مشکلات عدم پاسخگویی صحیح به سوالات میباشد . ضمناً از بعضی ویژگی های دستخط میتوان در تشخیص هویت و یا تعیین جعلی بودن اسناد و مدارک دستنویس نیز استفاده کرد .
اهداف تحقیق
گرافولوژی میبایست توسط خط شناسان زبر دست انجام شود تا کمتر در این امر اشتباه صورت پذیرد و تعداد خط شناسان زبر دست محدود میباشد. با توجه به کاربردهای فراوان گرافولوژی، در این پایان نامه سیستم گرافولوژی دست نوشته فارسی به کمک کامپیوتر ارایه نمودهایم.
فصل 3 :روش تحقیق
در این فصل ضمن بیان لزوم ایجاد پایگاه داده، در خصوص انتخاب جامعه آماری و چگونگی ایجاد پایگاه داده توضیح داده میشود. سپس پرسشنامه شخصیتیMMPI ، که پرسشنامه مورد استفادهی ما در این تحقیق بود، تشریح میشود و نهایتاً نمونههایی از دستخطهای پایگاه داده ارائه شده به همراه نتایج پرسشنامه شخصیتی MMPI مربوطه، نمایش داده و تحلیل میشود .
3-1 مقدمه
جهت انجام این تحقیق ابتدا نیازمند به یک پایگاه داده بودیم. ولی هیچ پایگاه دادهای توسط محققان قبلی ارایه نشده بود. لذا تصمیم گرفتیم یک پایگاه داده ایجاد نماییم. مرحله بعدی کار استخراج ویژگی ها بود و مرحله آخر دسته بندی به کمک درخت تصمیم انجام شد.
3-2 ایجاد پایگاه داده
جهت انجام این تحقیق ابتدا نیازمند به یک پایگاه داده بودیم. ولی هیچ پایگاه دادهای توسط محققان قبلی ارایه نشده بود. لذا تصمیم گرفتیم یک پایگاه داده ایجاد نماییم.
نیاز تحقیقات گرافولوژی (چه بصورت دستی و چه بوسیله کامپیوتر ) به یک پایگاه داده، ما را برآن داشت تا نسبت به ایجاد و ارائه آن اقدام نماییم. لذا مجموعهای از دستخط های فارسی جمع آوری و با دقت 600 dpi اسکن گردید. در راستای اخذ دستخط با بهره گرفتن از نظر اساتید روانشناسی برآن شدیم که نوشته ای واحد که متن آن از لحاظ تحریک احساسات خنثی باشد انتخاب کنیم تا هنگام نوشتن، احساسات افراد دستخوش تغییرات ننماید و از طرفی متن روان و سادهای باشد. لذا یک متن خنثی از کتاب فارسی اول راهنمایی انتخاب گردید و از افراد خواستیم تا از روی آن بنویسند. از آنجایی که جهت راستی آزمایی تحقیقات گرافولوژی نیازمند به شناختی از شخصیت افرادی که دستخط های آنها بررسی میکنیم داریم ، در کنار اخذ دستخط، از افراد خواستیم تا پرسشنامهای را پرکنند. لذا پایگاه داده ارائه شده شامل نمونه دستخط ها به همراه پرسشنامه تکمیل شده شخصیتی افراد می باشد. پرسشنامه مورد استفاده ما در این تحقیق فرم کوتاه 71 عبارت پرسشنامه شخصیتی MMPI می باشد .
3-2-1 پرسشنامه شخصیتی MMPI
آزمونهاي هوش، آزمونهاي شخصيت، سنجشهاي رفتاري و مصاحبه هاي باليني، همگي درمورد مراجع، اطلاعات مهمي را فراهم ميكنند . مشاور و روانشناس بايد اين اطلاعات را تركيب و يكپارچه كند و بر اين اساس دربارهي وضعيت كنوني مراجع فرضيه هايي بسازد و سپس با استفاده از فنون مختلف، درستي فرضيه ها را بيازمايد و بر آن اساس تدابير درماني مناسب را طراحی کند.
آزمونهايي را كه در فرايند مشاوره و روان درماني به كار ميروند، مي توان به سه طبقه تقسيم كرد:
آزمونهاي توانايي ذهني، آزمونهاي شخصيت و آزمونهاي روان- عصب شناختي (نوروپسيكولوژي)، آزمونهاي رورشاخ، TATوMMPI نيز ازجمله آزمونهاي متداول شخصيتي در موقعيتهاي مشاوره و روان درماني هستند .
پرسشنامه چند وجهی مینه سوتا MMPI در روان سنجی و مطالعات روان شناختی از جایگاه ویژه ای برخوردار است. شاید در حوزه روان شناسی کمتر پرسشنامه ای را بتوان یافت که به اندازه MMPI مورد بررسی و پژوهش قرار گرفته باشد. MMPI کاربرد و موارد استفاده بسیار وسیعی دارد. این پرسشنامه بارها و بارها در نقاط مختلف جهان بر روی گروههای متفاوت اجرا گردیده است. این پژوهش ها سال هاست که ادامه دارد و تاکنون نتایج ارزشمندی را در برداشته است و از این طریق پیشرفت های وسیعی در زمینه های مختلف به خصوص تشخیص بیماریهای روانی حاصل شده است. از زمان تدوین پرسشنامه چند وجهی مینه سوتا توسط هتاوی ومک کین لی در سال 1940 این آزمون یکی از پر مصرف ترین پرسشنامه های شخصیتی بالینی بوده است10.
پرسشنامه MMPI به وسیله هاتاوی و مک کین لی تهیه شده است تا به تشخیص بالینی بیماران کمک کند. آنها نخستین بار این پرسشنامه را در سال 1941 عرضه کردند . هدف آنها این بود که اولا ابزاری در اختیار روان شناسان و روان پزشکان قرار دهند که بتوانند جنبه های مختلف شخصیت به هنجار و نابه هنجار را بررسی نمایند، ثانیا کاربرد ساده باشد، ثالثا حتی الامکان حاوی همه خصوصیات ممکن جهت بررسیهای آماری و وارسی اعتبار باشد و بالاخره بتوان با روش تجربی اعتبار آن را بدست آورد. این پرسشنامه که دارای 550 عبارت است ابتدا در مورد 800 بیمار روانی که به دقت انتخاب شده و تشخیص مرضی آنها از نظر بالینی کامل بوده است اجرا گردید. سپس همین عبارات را در مورد 700 نفر از افراد عادی که از همان ناحیه جغرافیایی به عنوان گروه شاهد انتخاب شده بودند اجرا گردید. پاسخ های افراد بیمار از گروه های تشخیصی مختلف را با پاسخ های افراد گروه شاهد مقایسه کرده و سوالاتی را که از لحاظ تشخیص افتراقی بین دو گروه ارزش خوبی داشتند برگزیدند. به این ترتیب هشت معیار بالینی به دست آمد. به این هشت معیار مرضی معیار دیگری که عمدتاً از آزمون ترمن مایلز اقتباس شده بود و بیشتر خصوصیات مردانگی زنانگی را مورد بررسی قرار میداد افزودند. این 9 مقیاس را با افزودن چهار مقیاس دیگر که جهت بررسی اعتبار و چگونگی پاسخ های آزمونی است تکمیل کردند. به این ترتیب جمعا 13 مقیاس به وجود آوردند که شامل مقیاس های اعتباری و مقیاسهای بالینی است. حدود 200 سوال پرسشنامه MMPI در تمام مشکلات بالینی لازم نیست. مینی مالت فرم کوتاه 71 جمله ای پرسشنامهMMPI است. این فرم را در سال 1968 کینکانن برای فرم اصلی MMPI تهیه و مینی مالت نامگذاری کرد. کینکانن اعتبار مینی مالت را بر روی بیماران روانی بستری مورد مطالعه قرار داد، رابطه آنرا با فرم بلند MMPI بررسی کرد، و به این نتیجه رسید که در مینی مالت فقط 9 درصد کاهش در قابلیت اعتماد و 14 درصد کاهش در شباهت نیم رخ ها مشاهده می گردد و .
یکی از دلایل طرح مینی مالت در سال 1968 استفاده از آن در مواقعی است که اطلاعات حاصل از اجرای مورد نیاز باشد ولی کاربرد فرم اصلی به دلایلی غیر عملی است. اخوت، براهنی، شاملو، و نوعپرست 71 عبارت از پرسشنامهMMPI را اقتباس و با در نظر گرفتن فرهنگ خاص ایرانی آن را در فرم کوتاهی تدوین و رشته ای از فعالیت های پژوهشی را در این زمینه آغاز کردند. پژوهش هایی که تاکنون انجام شده و گزارش قسمتی از آن در مجلات علمی کشور و مجامع بین المللی ارائه شده است بیانگر ارزش تشخیصی فرم کوتاه 71 جمله است .
مقیاس های پرسشنامهMMPI به دو دسته تقسیم میشوند:
الف ) مقیاس های اعتباری
مقیاس L : این مقیاس شامل 5 عبارت است که بیانگر خشکی، تحجر، و در عین حال کمال گرایی آزمودنی است. نمره زیاد در این مقیاس بیان کننده آن است که آزمودنی سعی داشته چهرهای جز آنچه هست از خود معرفی کند.
مقیاس F : این مقیاس دارای 15 عبارت است. نمره زیاد در این مقیاس بیشتر معلول اشتباه آزمودنی در پاسخ دادن به 15 سوال آن، عدم فهم سوال ها و یا عدم همکاری وی است. افراد گوشه گیر و آنان که افکار غیر عادی دارند. در این مقیاس نمره بالایی دارند. نمره بالا در این مقیاس نیز نشانه اغتشاش فکری آزمودنی و یا عدم همکاری یا عدم درک عبارات توسط آزمودنی است، در حالی که افراد آرام و قابل اعتماد در این مقیاس نمره پایینی به دست خواهند آورد.
مقیاس K : این مقیاس شامل 16 عبارت است و بر اساس مطالعات تجربی تهیه شده است. در این مقیاس افرادی که خود را حقیر نشان میدهند و نیز افراد بیمار به سبب انکار علائم مرضی نمره بالایی کسب میکنند. به طور کلی این میزان برای اندازه گیری حالت دفاعی تهیه شده است. افراد بدبین و محتاط در این مقیاس نمره پایینی به دست خواهند آورد.
با بررسی نمره آزمودنی در مقیاس های FوK میتوان به نگرشهای وی و چگونگی پاسخ دادن او به سوالها پی برد. هرگاه F در نیمرخ آزمودنی بالاتر از K باشد، وی سعی داشته است خود را بدتر از آنچه هست جلوه دهد. هرگاهF در نیمرخ آزمودنی پایین تر از k باشد، آزمودنی سعی داشته است خود را بهتر از آنچه که هست نشان دهد و درگیری های عاطفی خویش را انکار کند 14.
ب ) مقیاس های بالینی
مقیاس HS : این مقیاس که شامل 14 عبارت است مربوط به طرز تلقی و برداشت آزمودنی از وضع جسمانی خویش است. افرادی که از وضع جسمانی خود شکایت دارند در این مقیاس نمره بالایی خواهند آورد.
مقیاس D : این مقیاس که متشکل از 20 عبارت است حالات ناامیدی و گوشه گیری و همچنین عدم اعتماد نفس افراد را میسنجد.
مقیاسHY : این مقیاس متشکل از 25 عبارت است. افرادی که زیاد متکی به دیگران هستند و در مورد ناراحتی های خود به اندازه کافی بینش ندارند و کسانی که رفتارشان فاقد پذیرش اجتماعی است در این میزان نمره های بالایی به دست میآورند.
مقیاسPD : این مقیاس دارای 19 عبارت است و نشان دهنده عدم توافق و ارتباط گرم با اجتماع و خانواده است. نمره زیاد در این میزان مربوط به افرادی است که بر علیه خانواده و محیط عصیان می کنند. نوجوانان بزهکار نیز در این مقیاس نمره بالایی به دست میآورند.
مقیاسPA : این مقیاس دارای 14 عبارت است که محتوای آن ها را حساسیت ها، موازین اخلاقی، بدبینی و شکایت از دیگران و اشاره به کمبود های آنها تشکیل میدهد. این مقیاس افکار پارانوید را باز میشناسند. نمره بالا در این مقیاس علاوه بر سوء ظن ، بیانگر این موضوع است که فرد گرایش های خود آزاری خویش را بیرونی کرده و متوجه دیگران میسازد.
مقیاسPT : این مقیاس دارای 16 عبارت است که محتوای آنها را علائم مرضی اضطراب و تشویش، ترس ها ودلهره های بیجا و بی ارزش فرد تشکیل میدهد. افرادی که وسواسی بوده و از پدیده ها وحشت دارند و در اتخاذ تصمیم، ناتوانایی هایی از خود نشان میدهند و قادر نیستند فکر خود را بر روی موضوعی متمرکز کنند در این مقیاس نمره بالایی بدست می آورند .بین این مقیاس و مقیاس sc همبستگی بالایی وجود دارد. اگر فردی در این دو مقیاس نمره بالایی بگیرد وجود اسکیزوفرنیا را در مراحل پیشرفته نشان میدهد.
مقیاس SC : این مقیاس شامل 20 عبارت است که محتوای آنها را گوشه گیری، افکار عجیب و غیر عادی، شکایت از وضع خانوادگی، و چگونگی برداشت از خود تشکیل میدهد. فردی که خود را غریبه، یکه و تنها احساس میکند و معتقد است که عضو جامعه خود نیست و مردم او را درک نمیکنند در این مقیاس نمره بالایی می آورد. البته بعضی از افراد نورتیک نیز در این مقیاس نمره بالایی میآورند.
مقیاس MA : این مقیاس دارای 11 عبارت است و دامنه وسیعی از فعالیت هایی که متوجه امور بیهوده و بر خلاف سنن اجتماعی هستند نشان میدهند. افرادی که رفتارهای خود را در ضبط و کنترل ندارند معمولاٌ در این مقیاس نمره بالایی بدست میآورند. این افراد خوش بینی غیر منطقی نسبت به آینده خود داشته و بسیار حساس و زود رنج هستند .
خصایص و مشکل مراجع شش بعد مهم دارند:
1- شدت مشكل: شدت مشكل نشان ميدهد كه مشكل مراجع تا چه اندازه بر كارايي او در انجام
دادن كارهاي روزمره ي اجتماعي، شغلي و يا در روابط ميان فردي، تاثير منفي برجاي ميگذارد.
يكي از شاخصهاي مفيد روان سنجي براي تشخيص شدت مشكل، وجود برافراشتگي درمقياسهای پارانويا ، اسكيزوفرنيا وهيپوماني و دو آزمون MMPI MMPI2است.
2- درماندگي انگيزشي: درماندگي انگيزشي به درجهي تجربهي ذهني مراجع از مشكل خود مربوط است كه به صورت اضطراب، گم گشتگي و افسردگي شديد جلوه گر ميشود.
ازجمله مقياسهاي MMPI كه نسبت به درماندگي انگيزشي حساسند، عبارتند از: مقياسهاي F ، افسردگی و پسيكاستني.
3- پیچیدگی مشکل: مشكلات برخي از مراجعان پيچيده است و انواع رفتارها را در برمیگیرد. در آزمون MMPI هرگاه مقياس هيپوكندري و افسردگي هر دو بالاتر از 65 و مقياس هیپوکندری دست كم 5 تا 10 نمره بالاتر از مقياس افسردگی باشد، نشان دهنده ي مزمن بودن مشكل است.
4- سطح مقاومت: مراجعان مختلف در پذيرش و پاسخدهي به درمان يا مقاومت در برابر آن با يكديگر تفاوت دارند.
برافراشتگي در مقياسهاي L،K ، پارانویا و مقیاس هيپوكندري در آزمون MMPI نشان دهندهي سطح بالاي مقاومت است.
5- سبك كنار آمدن: سبك كنار آمدن مراجعان، پيوستاري را تشكيل ميدهد كه يك بعد آن بروني كردن و بعد ديگر، دروني كردن ناميده مي شود.
شاخص سبك كنار آمدن به شيوهي بروني كردن از مجموع نمره هاي T سه مقياس انحراف رواني- اجتماعي ، پارانويا ، هيپوماني و شاخص سبك كنار آمدن به شيوهي دروني كردن از مجموع نمرههاي T مقياسهاي افسردگی، پسيكاستني و درونگرايي اجتماعي آزمون MMPI به دست می آید.
6- مرحلهي حل مساله: مراجعان در فرايند تغيير، مراحل مختلفي را پشت سر ميگذارند11.
3-3 جامعه آماری
جامعه آماری این تحقیق شامل دو گروه مختلف میباشد این دو گروه عبارتند از :
یک گروه عادی از میان دانشجویان مقطع کاردانی و کارشناسی مرکز آموزش عالی علمی کاربردی جهاد دانشگاهی سمنان که بصورت تصادفی انتخاب شدند. تعداد افراد این گروه 70 نفر شامل 25 مرد و 45 زن که اغلب بین 20 تا 30 سال سن داشتند، میباشند.
گروهی دیگر مددجویان زندان شهر سمنان بودند. تعداد افراد این گروه 70 مرد آقا در رنج سنی 21 تا 57 سال میباشند. اخذ پرسشنامه و دستخط از این گروه با همکاری روانشناس زندان صورت گرفته است تا حتی المقدور از لحاظ اعتباری قابل اعتماد باشد.
3-3-1 ملاحضات اخلاقی
رعایت مسایل اخلاقی و تضمین حقوق انسانی آزمودنیها یکی از عمده ترین مسایل در پژوهشهای آموزشی و پرورشی است. اولین و مهمترین حقی که هر انسان دارد عبارت است از آزادی عدم مشارکت در پژوهش ، این اصل یا آزادی از این ناشی میشود که انسان علاقمند است برخی از اطلاعات مربوط به خود را از اعضای جامعه دور نگاه دارد یا این گونه اطلاعات را به هیچ وجه در اختیار آنها قرار ندهد. به عنوان مثال، خیلی از مردم علاقمندند که نتایج آزمونهای شخصیتی که برای آنها اجرا میشود، محرمانه باشد و به هیچ شکل این گونه اطلاعات در اختیار دیگران قرار داده نشود. ضمناً تمام افرادی که در یک تحقیق مشارکت میکنند حق دارند که برای خود اسم مستعار انتخاب کنند. به این معنی که افراد حق دارند برای خود اسامی مستعاری انتخاب کنند تا شناخته نشوند. لذا طی فرایند اخذ پرسشنامه و دستخط افراد در صورت تمایل با ما همکاری نمودند به عبارتی در مشارکت یا عدم مشارکت آزاد بودند. ضمناً تنها کسانی که تمایل به دانستن نتیجه پرسشنامه بودند اسامی خود را ذکر کردند و برای سایر افراد تنها از کد استفاده گردید.
3-4 نمونه دستخطهای پایگاه داده ارائه شده
در این بخش نمونه هایی از پایگاه داده ای که ارایه نموده ایم نمایش داده میشود.
دستخط شماره (3-1) یک دستخط ریز است و تنها از نیمی از کاغذی که در اختیار داشته است استفاده نموده است. بر اساس نظر خط شناسان خط بسیار ریز اغلب مربوط به انسانهایی ضعیف و کم رو می باشد. با نگاهی به نمودار T مربوطه، برافراشتگی بالا در مقیاسهای PT و HS دیده میشود. برافراشتگی بالا در مقیاس PT در نمودار T نشان دهنده خستگی روانی، ضعف روحی، اعتماد به نفس پایین و حساسیت بی مورد و برافراشتگی بالا در مقیاسHS در نمودار فوق نشان دهنده خود بیمار انگاری و اضطراب و اندیشه بیهوده در مورد سلامتی میباشد. بالا بودن مقیاسL نشان میدهد فرد سعی داشتهاست چهرهای جز آنچه هست نشان دهد.
شکل (3-1) یک نمونه از دستخط ریز
شکل )3-2( نتیجه پرسشنامه(نمودارT ) مربوط به شکل )3-1(
در دستخط (3-3) ، جهت خط پایین رونده است. از نظر خط شناسان خطوط پایین رونده دلیل بر سستی، غمزدگی، بدبینی و دلسردی است. در نمودار T مربوطه برافراشتگی بالا در مقیاسهای D وPT دیده میشود. برافراشتگی بالا در مقیاس D در نمودار T نشان دهنده افسردگی، بد بینی و ناامیدی و برافراشتگی بالا در مقیاس PT در نمودار فوق نشان دهنده خستگی روانی، ضعف روحی، اعتماد به نفس پایین و حساسیت بی مورد می باشد. از آنجایی که مقیاسF بالاتر از مقیاسK میباشد، فرد سعی داشته خود را بدتر جلوه دهد.
شکل (3-3) نمونهای از دستخط با جهت پایین رونده
شکل )3-4 ( نتیجه پرسشنامه(نمودارT ) مربوط به شکل )3-3(
دستخط (3-5) نمونهای از دستخط درشت را نشان می دهد. در نوشتههای درشت، دنیایی فعال و متحرک دیده میشود که از بهتر تا بدتر در آن می توان یافت. در مورد یک فرد نامتعادل تمامی ارزشهای اخلاقی او را غلط از آب در میآورد و فرد را وادار به غلو و افراط می کند. یک خط ریز قضاوتش از محیط خود عاقلانهتر و حقیقیتر است. در نمودار Tمربوطه برافراشتگی بالادر مقیاس HY دیده میشود که نشانگر تمایل به جلب توجه و واکنشهای نمایش گونه و همچنین عدم بینش نسبت به ناراحتیهای خود میباشد. ضمناً بالاتر بودن مقیاسF از مقیاسK میباشد نشان میدهد فرد سعی داشته خود را بدتر جلوه دهد.
شکل (3-5) نمونهای از دستخط درشت با حاشیههای پهن از اطراف
شکل )3-6( نتیجه پرسشنامه(نمودارT ) مربوط به شکل )3-5(
در دستخط (3-7) حرکات قلم به سمت راست و پایین پرتاب شدهاند. حرکت قلم به سمت راست نشاندهنده درونگرایی و داشتن سر در لاک خود میباشد و حرکت قلم به سمت راست و پایین نشاندهنده خودخواهی و تمایل به احتکار است. در نمودار T مربوطه برافراشتگیهای بالا را در مقیاسهای PA ,Hy و خصوصاً PD دیده میشود. بالا بودن برافراشتگی در مقیاس PD ناسازگاری اجتماعی و عدم توافق و ارتباط گرم با اجتماع و خانواده و بالا بودن برافراشتگی در مقیاسPA سوظن عدم اعتماد به نفس را نشان میدهد. بالا بودن برافراشتگی در مقیاس HY مربوط به کسانی است که رفتارشان فاقد پذیرش اجتماعی است.
شکل (3-7) نمونهای از دستخطی با حرکات دست و قلم به سمت راست و پایین
شکل )3-8( نتیجه پرسشنامه(نمودارT ) مربوط به شکل )3-7(
در شکل (3-9) نمونه دستخطی دیده میشود که علاوه برپایین بودن جهت خط، از سمت چپ حاشیهای نسبتاً زیاد گذاشتهاست. پایین بودن جهت خط نشاندهنده افسردگی و ایستادن از لبه کاغذ مربوط به اشخاص خوددار و بدبین میباشد، افرادی که از آنچه برایشان ناشناس است فاصله میگیرند. در نمودار T مربوطه برافراشتگی بسیار بالای مقیاس D که میزان افسردگی را نشان میدهد، جلب توجه میکند و برافراشتگی بالای مقیاسهای PD, PA, PT به ترتیب نشاندهنده ترس و دلهره بیجا ، سوظن و ناسازگاری اجتماعی میباشد.
شکل(3-9) نمونهای از دستخطی با جهت پایین و حاشیه زیاد از سمت چپ
شکل )3-10( نتیجه پرسشنامه(نمودارT ) مربوط به شکل )3-9(
شکل (3-11) نوشتهای محکم، کم و بیش زاویهدار و با اراده دیده میشود. در این نوشته قلم بر روی کاغذ بطور مرتب فشار داده شده حتی تا آخر حروفی که پایه آنها پایین میرود. این نوشته نشاندهنده اعتماد به نفس و مقاومت در برابر عوامل خارجی و غیر قابل نفوذ بودن است. در نمودار T مربوطه برافراشتگی بالای مقیاس pd و برافراشتگی پایین مقیاسهای Hy و pt دیده میشود. پایین بودن مقیاسهایHy و pt نشاندهنده داشتن اعتماد به نفس و عدم نیاز به واکنشهای نمایشگونه میباشدوبرافراشتگی بالای مقیاسpd بیتفاوتی اجتماعی را نشان میدهد.
شکل (3-11) نمونهای از نوشتهای محکم
شکل )3-12( نتیجه پرسشنامه(نمودارT ) مربوط به شکل )3-11(
3-5 نتایج کلی پرسشنامهMMPI
در این بخش به نتایج کلی پرسشنامه های اخذ شده از مددجویان زندان شهر سمنان و دانشجویان به تفکیک مرد و زن نگاهی میاندازیم.
شکل (3-13) نمودار T نتیجه کلی مددجویان زندان شهر سمنان را نشان میدهد. آنچه نمودار نشان میدهد، برافراشتگی بالا در مقیاس های D ،Hy، Pd، Paو Sc و برافراشتگی پایین در مقیاس Ma میباشد. برافراشتگی پایین در Ma نشان دهنده پایین بودن خودشیفتگی ، بالا بودن مقیاس Dنشان دهنده بالا بودن افسردگی و بد بینی میباشد. بالا بودن مقیاس Hy مربوط به کسانی است که رفتارشان فاقد پذیرش اجتماعی میباشد این مقیاس برای مددجویان زندان دارای برافراشتگی بالاست در صورتی که برای دانشجویان (شکل های 3-14 و 3-15) این مقیاس دارای برافراشتگی پایین میباشد. بالا بودن مقیاس Pd نشان دهنده بی تفاوتی و ناسازگاری اجتماعی میباشد و بالا بودن مقیاس Pa نشان دهنده عدم اعتماد و بالا بودن مقیاس Sc نشان دهنده اختلال هویت خویش و انزواجویی میباشد.
شکل(3-13) نتیجه کلی پرسشنامه مددجویان شهر سمنان
شکل (3-14) نتیجه کلی پرسشنامه دانشجویان پسر
شکل (3-15) نتیجه کلی پرسشنامه دانشجویان دختر